Το να γνωρίζουμε και να σκεφτόμαστε δεν σημαίνει να φτάσουμε σε μια απολύτως βέβαιη αλήθεια, σημαίνει να διαλεγόμαστε με το αβέβαιο.
"Edgar Morin"

Είναι γνωστό ότι ο άνθρωπος χρησιμο­ποιώντας τη γενετική του αποσκευή και έχοντας σαν κύριο στόχο την αναπα­ραγωγή και την επιβίωσή του, που άλλωστε είναι και στόχος όλου του ζωικού βασιλείου, αποδέχτηκε μια «συμμαχία» με τη φύση, η οποία στις χιλιετίες που πέρασαν έγινε μέρος του γενετικού του κώδικα, δηλαδή έμφυτο χαρακτηριστικό. Αυτή η συμμαχία με βάση την οποία τα βουνά, τα δάση και οι άλλοι ζωντανοί οργανισμοί του επέτρεψαν την επιβίωση, είναι το ένα τμήμα του χαρακτήρα του ανθρώπου. Το άλλο τμήμα αποτελείται από τα επίκτητα χαρακτηρι­στικά που οφείλονται στην συσσωρευμένη εμπειρία και συμπληρώνει ικανοποιητικά την εικόνα, του homo Sapiens.
Να όμως που στον 20ό αιώνα αυτά τα επίκτητα χαρακτηριστικά (εμπειρία, επιστήμη, φιλοσοφική σκέψη) έρχονται να αρνη­θούν την προγονική αυτή συμφωνία και να ισχυρι­στούν ότι η μοίρα του ανθρώπου δεν ταυτίζεται με τη μοίρα του περιβάλλοντός του. Ισχυρό επιχείρημα υπέρ της διαφορετικότητας αποτελεί η παραδοχή της μοναδικότητας του ανθρώ­που. Το «παράδοξο» όπως έχει χαρακτηριστεί της παρουσίας του ανθρώπου πάνω σε τούτο τον πλανήτη έχει απασχολήσει τους επι­στήμονες και για πολύ καιρό υπακούοντας σε μια μεταφυσική λογική δημι­ούργησαν θεωρίες που δεχόντουσαν τη μοναδικό­τητα του φαινομένου. Ο άνθρωπος είναι μόνος μέσα σ’ ένα σύμπαν το οποίο σύμ­φωνα με την ανθρώπινη αρχή γεννήθηκε διότι υπάρ­χει ο παρατηρητής – άνθρωπος. Είμαστε σύμφωνα μ’ αυτήν την αρχή και λιγάκι υπαίτιοι της ύπαρξης του σύμπαντος άρα οι σχέσεις ισορροπίας μετατοπίζονται σε μια σχέση κατοχής αφού το σύμπαν μας οφείλει την ύπαρξή του.
Τώρα πια δυστυχώς για όλους αυτούς τους μεγαλοϊδεατισμούς γνωρίζουμε ότι ένα συμβάν στο σύμπαν που αποτελείται από άπει­ρους γαλαξίες με πολλές γειτονιές σαν την δική μας έχει μια πιθανότητα να πραγματοποιηθεί την οποία υπολογίζουμε. Έτσι η πιθα­νότητα ύπαρξης μιας άλλης γης όπου κάποια έλλογα όντα ζουν, ερωτεύονται και πεθαίνουν είναι ακριβώς ίδια με τη δική μας. Κανένα «ξεχωριστό» φαινόμενο (κι η γένεση ζωής πάνω στη γη είναι τέτοιο) δεν μπορεί να υπάρχει σ’ αυτό το ισότροπα αδιάφορο σύμπαν που εξακολουθεί τη διαστολή του αγνοώντας τις υπαρξια­κές μας ανησυχίες.
Η ανώμαλη προσγείωση στην παραδοχή της ασημα­ντότητας θα μπορούσε να προσφέρει πολλά στο σύγ­χρονο άνθρωπο, ο οποίος κληρονόμησε, όχι από παραξενιά της φύσης, αλλά από απόλυτα λογική εξέλιξη, τη δυνατότητα σκέψης, που είναι ταυτόχρονα πηγή χαράς και παραγωγός αγω­νίας.
Ο άνθρωπος, το μοναδικό έλλογο ον πάνω σε τούτο τον πλανήτη είναι και ο μόνος που σκοτώνει όχι για να τραφεί αλλά για την χαρά του φόνου. Είναι ο μόνος που τρέφεται, αφή­νοντας άλλους να πεθαί­νουν από πείνα αγνοώντας σκόπιμα το παράδειγμα όλου του ζωικού βασιλείου, που λειτουργεί αρμονικά φροντίζοντας ενστικτωδώς την αναπαραγωγή και τη διατήρηση του περιβάλλο­ντος.
Στον κατακτημένο πλανή­τη ανυψώνονται αναρίθμη­τοι πύργοι της Βαβέλ όχι πια από πλίνθους αλλά από στοιβαγμένη τεχνολογική γνώση η όποια άκριτα χρη­σιμεύει να πάμε σε όλο και πιο δυσθεώρητα ύψη.
Ο αιώνας μας, αιώνας της εκρηκτικής προόδου της επιστήμης στερείται από κάτι βασικό. Λείπει το απα­ραίτητο φιλοσοφικό υπόβα­θρο πάνω στο οποίο θα μπορούσαμε να στηριχτούμε. Λείπει με λίγα λόγια όχι το πώς αλλά το γιατί. Δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή δομημένη σκέψη που να εξηγεί με λογικό τρόπο τις ανθρώπινες δράσεις και να προτείνει τρόπο συμπεριφο­ράς.
Η αναζήτηση της αλήθειας ήταν το φιλοσοφικό πρό­βλημα άλλων εποχών. Το μεγάλο σφάλμα είναι η μη αναζή­τηση του λάθους. Το λάθος είναι που πρέπει να αναζητηθεί και να μελετηθεί ώστε να διερευνηθεί η πορεία του ανθρώπινου γένους.
Από τη Βιομηχανική Επα­νάσταση και μετά ο σκεπτό­μενος άνθρωπος παραχωρεί σιγά – σιγά τη θέση του στον άνθρωπο – χειριστή. Έχοντας την ψευδαίσθηση ότι απο­κτάμε ελευθερία μέσω των μηχανών μετατρεπόμαστε όλο και πιο πολύ σε εξαρτή­ματα μηχανών οι οποίες με την ανάπτυξη της τεχνολογίας, μας χρειάζονται όλο και λιγότερο.
Επειδή το πρωταρχικό στοιχείο έχει αναγορευθεί να είναι το οικονομικό κόστος ακόμη και η εκπαί­δευση υπακούοντας σ’ αυτό, προσανατολίζεται στην παραγωγή πνευματικά περιορισμένων ειδικών και πρέπει να γίνει σαφής διάκριση ανάμεσα σ’ αυτό που λέμε τεχνοκράτη και σ’ αυτό που σήμερα αναπαράγουμε και ονομάζουμε ειδίκευση. Ο τεχνοκράτης είναι ο άνθρω­πος ο οποίος ευσυνείδητα αντιμετωπίζει τα ανθρώπινα απ’ την σκοπιά της μηχανής χωρίς να του λείπει η γενική μόρφωση την οποία και ανα­ζητά και συμπληρώνει. Ο πνευματικά περιορισμένος ειδικός θα εφαρμόσει αυτά που του έμαθαν, αβασάνι­στα, διότι δεν μπορεί να κάνει διαφορετικά.
Θα περίμενε κανείς ότι η υλική ευημερία στην οποία οδήγησε τον άνθρωπο η τεχνολογία θα έφερνε την ποθητή ευτυχία αλλά καθη­μερινά διαπιστώνουμε ότι δεν είναι έτσι. Τα υπαρξιακά αδιέξοδα δεν λύνονται με την κατανάλωση και η ανθρωπότητα έχει οδηγηθεί σε μια αποχαύνωση και μια απίστευτη μοιρολατρία η οποία διαπιστώνεται πολύ εύκολα. Αντανάκλασή της είναι τα τηλεοπτικά προ­γράμματα που απορροφούν τον «ελεύθερο» χρόνο.

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Ελευθερία" της Καλαμάτας το 2000